De beukenhaag (Fagus sylvatica) is niet giftig voor mensen en de meeste dieren. Echter, de beukennootjes kunnen bij overmatige consumptie vergiftigingsverschijnselen veroorzaken, zoals spijsverteringsklachten. Paarden zijn extra gevoelig voor deze nootjes en kunnen ernstige spijsverteringsklachten ontwikkelen. In deze blog lees je wat je moet doen bij vergiftiging door beukennootjes bij mensen en dieren en hoe je dit kunt voorkomen.
Is een beukenhaag giftig voor mensen?
Nee, een beukenhaag is niet giftig voor mensen. De bladeren vormen geen direct risico bij incidentele inname. De zaden, beukennootjes, zijn eetbaar, maar bevatten de stof fagine, die bij overmatige consumptie kan leiden tot braken en spijsverteringsklachten. Een volwassene kan veilig dagelijks een handvol nootjes van de beukenhaag eten, maar kinderen verdragen slechts een paar nootjes per dag. Raadpleeg bij overconsumptie een arts.
Is een beukenhaag giftig voor dieren?
Nee, een beukenhaag is voor de meeste dieren niet giftig. Grotere vogels zoals kraaien en eksters kunnen zonder problemen van de beukennootjes eten, onder meer vanwege hun afwijkende spijsverteringsstelsel ten opzichte van andere dieren. Bij overmatige consumptie (ook van de bladeren) kunnen dieren zoals honden, katten, varkens, runderen en knaagdieren (zoals konijnen en cavia's) maag-darmklachten krijgen. Ook kleine vogels (zoals koolmeesjes en roodborstjes) zijn gevoelig voor beukennootjes, met name vanwege hun geringe lichaamsgewicht.
Hoewel exacte hoeveelheden variëren per diersoort en individu en daar geen richtlijn over bestaat, kan het eten van grotere hoeveelheden beukennootjes afkomstig van deze haagplanten al leiden tot spijsverteringsklachten zoals braken, diarree en buikpijn. Het is dan ook raadzaam te voorkomen dat (huis)dieren en vee te veel beukennootjes eten. Paarden zijn zeer gevoelig voor beukennootjes.Is een beukenhaag giftig voor paarden?
Een beukenhaag (Fagus sylvatica) kan in bepaalde gevallen schadelijk zijn voor paarden, vooral vanwege de beukennootjes die in het najaar uit de haag kunnen vallen. Deze bevatten giftige stoffen zoals oxaalzuur, thiaminase en fagine. In kleine hoeveelheden leveren deze meestal geen problemen op, maar bij grotere hoeveelheden — vanaf een paar honderd gram — kunnen paarden vergiftigingsverschijnselen krijgen, zoals koliek, diarree of sloomheid.
Doordat beukenhagen vaak gesnoeid worden vóór de bloei, produceren ze meestal weinig of geen beukennootjes. Toch is het verstandig om in de herfst alert te zijn en gevallen nootjes te verwijderen als paarden in de buurt komen. Zo voorkom je dat ze ongemerkt grote hoeveelheden binnenkrijgen.
Wat doe je bij gevoeligheid van de beukennootjes?
Bij een gevoelige reactie op de beukennootjes is het belangrijk om snel te handelen en symptomen bij mens en dier serieus te nemen. Bij mensen kunnen symptomen optreden zoals misselijkheid, braken en diarree. Deze klachten ontstaan door de giftige stof fagine, die in grote hoeveelheden schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Bij dergelijke symptomen is het verstandig direct een arts te raadplegen voor advies en behandeling.
Bij dieren kunnen symptomen zoals rusteloosheid, buikpijn, diarree en braken wijzen op overgevoeligheid of vergiftiging door beukennootjes. In ernstige gevallen kunnen ook uitdroging of koliek voorkomen. Raadpleeg bij deze symptomen zo snel mogelijk een dieren- of veearts om verdere complicaties te voorkomen.
Hoe voorkom je overconsumptie van beukennootjes?
Voorkom overconsumptie van beukennootjes bij kinderen en (huis)dieren door regelmatig de gevallen nootjes rond jouw beukenhaag op te ruimen, vooral tijdens de herfst. Snoei de beukenhaag om de productie van nootjes te verminderen en plaats geen beukenhaag aan de rand van een (paarden)weide om te voorkomen dat dieren er gemakkelijk bij kunnen.
Leer kinderen geen onbekende zaden of noten te eten en houd toezicht tijdens het buitenspelen. Voor huisdieren, zoals honden, is het belangrijk om ze tijdens wandelingen aangelijnd te houden en weg te leiden van plekken met veel beukennootjes.
